Hiện nay, nhiều bạn trẻ chưa hiểu hết ý nghĩa từ “hướng nghiệp”. Đây không phải chỉ là việc gợi mở 1 nghề để bạn kiếm tiền. Mà điều quan trọng hơn là định hướng cho các bạn cả 1 sự nghiệp lâu dài.
Nghề là một công việc ổn định. Nghề mang lại thu nhập cho bản thân và tạo ra giá trị cho xã hội, nhưng chỉ mang tính ngắn hạn. Còn nghiệp mới là hành trình dài của cuộc đời mà bạn sẽ theo đuổi.
Để thành công trong sự nghiệp, bạn phải có sự liều lĩnh và dám nghĩ, dám làm, dám thử thách bản thân. Khác hẳn với việc chọn một nghề để đi làm đủ 8 tiếng mỗi ngày.
Thành quả của nghề được tính bằng lương và phúc lợi. Còn thành quả của nghiệp lại tính bằng sự hài lòng của chính bạn và sự ghi nhận của xã hội.
Nghề có thể nhảy nếu thấy môi trường không phù hợp. Nhưng nghiệp thì phải theo đến cùng nếu bạn có đủ nhiệt huyết dành cho nó.
Nhiều người phải mất mấy năm làm nghề, rồi mới xác định được nghiệp. Như tôi đã làm nghề trình dược viên, quản lý Sales tới 3 năm rồi mới tìm được nghiệp Marketing. Các bạn càng hiểu rõ 2 khái niệm về định hướng nghề nghiệp này. Và định hướng đúng từ sớm thì bạn hoàn toàn có thể chọn nghề nằm trong các nấc thang của lộ trình xây dựng sự nghiệp.
Tôi có một số lời khuyên cho các bạn trẻ để xác định đúng nghề nghiệp tương lai:
1. Vượt qua áp đặt của gia đình và xu hướng xã hội
- Đừng chọn nghề theo truyền thống gia đình, theo mong muốn của bố mẹ. Vì như vậy khả năng vào các công ty nhà nước, bệnh viện…là rất cao. Bởi vì đơn giản bố mẹ bạn cả đời làm môi trường đó. Họ đâu có trải nghiệm ở các hãng nước ngoài hay tư nhân để hiểu và so sánh ưu nhược.
- Đừng chọn nghề theo xu hướng của bạn bè hay áp đặt của người yêu. Đừng thấy các bạn cùng khóa đổ xô đi làm trình dược viên thì nghĩ mình cũng chỉ có con đường đó. Hay chỉ vì người yêu thích bạn vào nhà nước, ổn định, ít phải đi công tác để ở nhà lo cho chồng con thì bạn bỏ luôn công việc hãng mà vất vả lắm mới vào được.
- Đừng chọn nghề theo “mác”, theo “nhãn”. Như khi bạn cố bon chen ở lại trường làm giảng viên, hay vào các viện nghiên cứu lớn. Trong khi tính bạn chẳng hợp với nghề đó. Hồi mới ra trường bố mẹ chỉ thích tôi phấn đấu ở lại trường. Vì lúc đó Giảng viên đại học nghe rất oai. Nhưng tôi biết mình không hợp nên chưa từng nghĩ đến việc đó.
- Đừng chọn nghề hot, dễ kiếm tiền sẽ khiến bạn rất dễ nản, bỏ cuộc nếu không như ý. Vì vậy đừng chọn Marketing Dược chỉ vì nghề đó đang hot, bạn cần nhiều hơn thế để đi được đường dài với nghề đòi hỏi cao và đào thải khốc liệt này.
- Đừng chọn nghề mà không quan tâm đến nhu cầu cá nhân và điều kiện kinh tế của gia đình. Nếu bạn phải lo cho bố mẹ ở quê hay nuôi em ăn học, trả tiền phòng trọ…thì hãy chọn nghề trình dược viên để có ngay khoản thu nhập cao. Rồi khi nào bạn tích lũy đủ hoặc chí ít không phải chịu áp lực tài chính thì hãy theo nghề marketing, để bạn thoát khỏi chuyện cơm áo, gạo tiền mà thăng hoa với nghề.
2. Chủ động tìm hiểu, tự định hướng bản thân
Đừng chờ đợi người khác định hướng nghề nghiệp cho mình. Mà bản thân bạn hãy tự tìm hiểu các lĩnh vực, ngành nghề mình có thể theo đuổi.
Để thấy được đâu là vị trí mà các Doanh nghiệp Dược đang có nhu cầu nhiều. Nghề nào có cơ hội phát triển, đi được đường dài. Nghề nào nên chọn và nghề nào không. Xu hướng phát triển của thị trường trong tương lai ra sao. Để rồi vạch ra cho mình nghề nghiệp vừa phù hợp với nhu cầu xã hội, lại phát huy hết tiềm năng của bản thân.
Như tôi ở thời điểm ra trường năm 2007. Lúc đó dù biết Marketing phù hợp với mình hơn. Nhưng vì lúc đó chưa có nhiều công ty lớn cần tuyển, chế độ đãi ngộ thấp, không có cơ hội được đào tạo kỹ năng và điều kiện trải nghiệm, nên đã quyết định vào hãng GSK làm trình dược viên.
3. Xác định đâu là tố chất, thế mạnh của bản thân
Nhiều bạn trẻ cứ nghĩ rằng chỉ cần đam mê là sẽ làm tốt nhưng thực tế phải là ngược lại. Khi bạn có thế mạnh và làm tốt một việc gì thì bạn sẽ đam mê với công việc đó.
Bạn có thể dựa vào kết quả những việc làm bạn đã từng thành công trước đó hoặc nhờ đến sự đánh giá của những thầy cô, anh chị nhiều kinh nghiệm đi trước.
Như tôi hồi sinh viên thì may mắn được cô Nguyễn Thái Hằng nhận ra mà kéo ngược từ Bào chế về Kinh tế Dược. Rồi cô giao cho đề tài làm Marketing, quản trị chiến lược. Rồi khi đang làm Sales thì được anh Nguyen Ba Cong kéo sang làm Marketing, rồi giao hẳn cho chức Marketing Manager và quăng cho mấy tỷ tiêu để học nghề.
4. Trang bị kiến thức, kỹ năng phù hợp với nghề nghiệp tương lai
Hãy nhớ công thức: người thành công dùng 25% kiến thức chuyên môn. Và 75% kỹ năng mềm mà họ học tập và tích lũy được. Nên bạn cần phải trang bị cho mình đủ cả 2 vấn đề này.
Nếu chẳng hạn bạn muốn theo nghề Marketing, thì kiến thức chuyên môn Dược bạn sẽ học ở trường. Kiến thức Marketing thì đọc qua sách báo, học tại các trung tâm, học viện. Còn kỹ năng mềm thì phải rèn luyện thông qua việc sinh hoạt Đoàn trường, Hội sinh viên, đi làm thêm, gia nhập các cộng đồng, hội nhóm.
Như tôi thuận lợi vì thời sinh viên được làm Bí thư Đoàn. Tôi tham gia nhiều lớp đào tạo kỹ năng do đoàn trường tổ chức, tư vấn mỹ phẩm Oriflame, trình dược viên hồi năm cuối. Và may mắn vì hồi đó chưa có người yêu. Cứ rảnh các buổi tối là tôi chỉ dành để đọc đủ các loại sách Marketing. Đến giờ có muốn tôi cũng không có đủ thời gian và sự tập trung để đọc được nhiều sách như hồi đó. Giờ công việc, con cái đã chiếm hết tâm trí tôi.
Chỉ tiếc là hồi đó chẳng học viện chuyên cho ngành Dược như Học viện Marketing & Sales Y Dược MPG. Hồi đó chỉ mỗi yahoo để chat, chứ mạng xã hội chưa phát triển. Nên cũng không có các cộng đồng Marketing Dược như Cộng đồng Marketing Y Dược Pharmacom hay những nhóm chat faccebook, zalo để nghe các anh chị đi trước chia sẻ. Chỉ thỉnh thoảng, tôi mới nhờ cô Hằng kết nối được gặp 1 vài anh chị khóa trên để hỏi han. Nhưng mà cũng chỉ trong chốc lát, mà nghe như nuốt từng lời, rồi ghi chép chăm chú về đọc đi đọc lại mấy lần mới hiểu hết ý.
5. Tự trải nghiệm và khám phá càng sớm càng tốt
Cuối cùng, không gì tốt hơn là cho bản thân cơ hội tự trải nghiệm nghề nghiệp trong tương lai. Bạn có thể xin vào làm thực tập sinh hay cộng tác viên. Bạn hoàn toàn có thể làm ngay từ khi bạn còn ngôi trên ghế giảng đường.
Hãy thử làm thực tế thay vì chỉ ngồi nhà đọc sách, nghe lý thuyết suông.
Trải nghiệm càng nhiều lĩnh vực càng tốt. Thay vì chỉ tập trung vào một việc để phát hiện tiềm năng của mình. Đây là cách nhanh nhất và chính xác nhất để khám phá nghề nghiệp phù hợp với bản thân. Hơn là chỉ dành thời gian đi nghe các buổi định hướng nghề nghiệp đơn thuần
Chúc bạn sớm xác định được cả NGHỀ lẫn NGHIỆP mà mình muốn theo đuổi.
